"Pelarian dari Selatan Filipina telah diberi perlindungan di Sabah. Kuala Lumpur langsung tidak mengambil tindakan untuk menyekat kedatangan pendatang tersebut..."
1961-1963
Cadangan penubuhan Malaysia oleh Perdana Menteri Malaya, allahyarham Tunku Abdul Rahman telah diumumkan pada bula Mei 1961. Ketika itu, sebilangan besar rakyat (North Borneo) terperanjat tentang pengumuman itu di mana mereka tidak pernah menduga atau menyedari tanda-tanda perkembangan politik yang akan membawa ke arah itu. Orang-orang Borneo seperti North Borneo (Sabah), Sarawak dan Brunei telah tertarik dengan bayangan masa depan untuk mencapai kemerdekaan dan pemerintahan sendiri. Mereka lebih senang dengan adanya pencapaian kemerdekaan dan pemerintahan sendiri.
Walaupun beberapa cadangan telah dibuat untuk menyatukan kesemua wilayah British Malaya, Singapura, Brunei dan Borneo dalam gabungan, tetapi mereka tidak membayangkan untuk menjadikannya dalam konteks persekutuan.
Pemimpin-pemimpin Sarawak dan Sabah menimbangkan ada baiknya supaya ketiga-tiga wilayah Borneo untuk membuat carta kuasa bersama, dan tidak perlu untuk bersama Malaya dan Singapura hanya untuk perpaduan dan kemajuan. Rakyat di ketiga-tiga wilayah telah lama menganggap dan berpendapat bahawa kuasa jajahan (colony) British akan membawa mereka ke arah kemerdekaan dan pemerintahan sendiri.
Malaysia yang dicadangkan oleh Tunku Abdul Rahman, telah menjadi isu hangat dan menimbulkan syak wasangka di kalangan rakyat Sabah sehinggalah timbulnya perselisihan faham dan sikap permusuhan. Donald Stephens telah memberi amaran "sekiranya North Borneo bergabung dengan Malaya, maka orang Malaya akan mengambil-alih jawatan-jawatan tertinggi". (News Straits Times, 19 Julai 1961).
Tetapi pada ketika itu juga, cadangan tersebut telah memperhebatkan perkembangan politik di Sabah. Dalam proses pembentukkan negara sejak bulan Mei 1961 dan sehinggalah Malaysia ditubuhkan secara rasminya pada 16hb. September 1963. Buat pertama kalinya rakyat Sabah menganggotai perbincangan politik secara diplomasi dalam aktiviti-aktiviti yang dijalankan oleh Suruhanjaya Cobbold dan Jawatankuasa Antara Kerajaan.
Kandungan laporan IGC adalah rangka bentuk Malaysia sebagai sebuah negara. Jesteru itu, Sarawak dan Sabah telah menyatakan beberapa perkara penting untuk menjadi anggota Malaysia, iaitu laporan IGC mestilah mengandungi syarat-syarat serta perlindungan yang dikehendaki oleh kedua-dua wilayah tersebut sebelum mencapai persetujuan.
Kebanyakan syarat-syarat yang terkandung dalam "20 Perkara" telah dapat dipenuhi sepertimana yang dikehendaki oleh pemimpin-pemimpin Sabah dan Sarawak kepada Kerajaan Persekutuan mestilah memenuhi segala syarat-syarat tersebut sekiranya kedua-dua wilayah tersebut menganggotai Malaysia.
Pada bulan September 1963, barulah disedari sebenarnya akibat cadangan penubuhan Malaysia. Cadangan Malaysia bukan sahaja menghapuskan penjajahan dari luar tetapi amatlah ketara sekali bahawa betapa hebatnya kemunculan penubuhan parti-parti politik di Sabah. Terdapat lima buah parti politik yang ditubuhkan setakat dalam tahun 1962. Dalam tahun 1961, UNKO telah ditubuhkan dan ianya sebuah parti yang dianggotai oleh sebilangan besar kaum kadazan dipimpin oleh Donald Stephens. Kemudian parti UNKO telah bergabung dengan Pasok Momogun menjadi UPKO pada bulan Jun, 1964. Pari USNO (United Sabah National Organisation) telah pun ditubuhkan lebih awal pada bulan Disember 1961, yang dipimpin oleh Datu Mustapha bin Datu Harun. Kemudian beberapa lagi parti politk telah ditubuhkan seperti Democratic Party dan United Party yang mana kemudiannya telah diubah menjadi Sabah Chinese Association (SCA).
1963-1967
Untuk menyatukan "kaum melayu" di wilayah Borneo, telah mendorong penubuhan Malaysia pada tahun 1963. Dengan itulah majoriti kaum melayu diberi jaminan apabila masyarakat melayu lebih ramai daripada masyarakat Cina. Jika sebaliknya, mungkin nisbah kaum dapat diseimbangkan sekirannya Singapura bersama-sama dalam Persekutuan.
Adalah penting bagi wilayah Borneo supaya dapat dipimpin oleh bumiputra islam untuk kesedaran dikalangan kaum masyarakat melayu. Dengan itu, Kuala Lumpur khususnya telah memainkan peranan yang sungguh licin dalam perkembangan politik di Sabah untuk menghasilkan seorang Ketua Menteri beragama islam. Di samping itu, hubungan peribadi di antara Tunku Abdul Rahman dan Tun Mustapha semakin erat dan itulah yang mempercepatkan lagi proses tersebut. Apabilah terdapat perselisihan faham di antara Tun Mustapha dengan Ketua Menteri (Donald Stephens), Kuala Lumpur selalu menyelebahi Tun Mustapha.
Donald Stephens telah menuntut hak samarata untuk bersuara dalam perlaksanaan Kerajaan Persekutuan dan mengasaskan serta mengkaji semula Perjanjian Malaysia. Sejajar dengan haluan Singapura, beliau telah menyokong dasar "Malaysia untuk Rakyat Malaysia" yang mana bertentangan dengan perjuangan perikatan UMNO. Tindakan tersebut telah dianggap sebagai ancaman kepada ketuanan UMNO. Kemudian, Donald Stephens pula ditumpaskan dengan manipulasi politik Kuala Lumpur. Syed Kechik pada ketika itu ialah Setiausaha Politik kepada Menteri Penerangan dan Penyiaran, Senu Abdul Rahman, telah dipujuk oleh Tun Abdul Razak "Campur tangan" dengan politik Sabah.
Syed Kechik diberi ruangan untuk memainkan peranan sebagai perancang politik dan juga sebagai orang kanan Tun Mustapha supaya senang untuk mencari pengaruh dan memerhati perkembangan politik Sabah. Jelas sekali bahawa beliau adalah ejen kepada UMNO untuk merancang segala keadaan politik Sabah.
1967-1976
Kejayaan KL untuk memperolehi seorang Ketua Menteri beragama Islam iaitu Tun Mustapha menyakinkan cita-cita UMNO untuk mengembangkan politik kaum melayu di "wilayah baru" (termasuk Sarawak).
Di dalam hal penyatuan bumiputra, parti UPKO yang dianggotai oleh kaum Kadazan telah dibubarkan. Kegagalan Donald Stephens adalah disebabkan pengabaian beliau terhadap masyarakat cina dan terlalu menumpukan pembangunan orang-orang tempatan. Beliau langsung tidak terfikir ancaman daripada dominasi kaum melayu. Beliau kemudiannya telah memeluk agama islam dan kemudiannya dihantar sebagai Pesuruhjaya Tinggi.
Pada bulan Ogos 1971 sempena Kongress Kebudayaan Kebangsaan, UMNO telah menyuarakan visi untuk menghayati satu identiti kebangsaan, sebagai contoh; Bahasa melayu akan dijadikan sebagai bahasa kebangsaan dan kebudayaan melayu diserapkan sebagai asas utama dalam cadangan kebudayaan kebangsaan. Ia juga memperkukuhkan visi dominasi kaum melayu mahupun kepercayaan kebudayaan mereka. Tun Mustapha telah didorong untuk melaksanakan penggunaan Bahasa Malaysia di Sabah. Pada tahun 1971, Artikel 161D dibawah Perlembagaan Persekutuan telah dimansuhkan. Penguatkuasaan tersebut telah menjadikan islam sebagai agama rasmi di Sabah. Nyata sekali bahawa kedua-dua akta tersebut bercanggah dengan apa yang terkandung dalam perlindungan 20 Perkara.
Pelarian Islam dari Selatan Filipina telah diberi perlindungan di Sabah. Kuala Lumpur langsung tidak mengambil tindakan untuk menyekat kedatangan pendatang tersebut.
Sungguhpun Tun Mustapha telah berusaha untuk mengembangkan islam serta menguatkan pengaruh islam di peringkat negeri, beliau juga cuba untuk membantu dasar-dasar luar negara disamping itu beliau juga terlibat sebagai saluran untuk membantu pengganas Moro. Cara pentadbiran serta semangat beliau untuk mengekalkan hak-hak negeri serta niat untuk mengeluarkan Sabah dari Persekutuan akan merugikan Kerajaan Persekutuan yang diterajui oleh UMNO.
Cubaan KL untuk menyingkirkan Tun Mustapha dengan menarik balik segala kuasa beliau dan juga menawarkan jawatan di peringkat Kerajaan Pusat.
Akhirnya, Tun Mustapha telah berjaya ditumbangkan oleh Parti Berjaya yang disokong oleh Kerajaan Pusat. Parti Berjaya telah disokong kerana pemimpin-pemimpinnya akan bekerjasama serta mempertimbangkan segala permintaan KL.
To be continue to part 2...
0 comments :
Post a Comment